“Uluslararası Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Amacıyla Malvarlıklarının Dondurulması Yaptırımı”
Dr. Ayşe Dicle Ergin
25 Aralık 2019, Çarşamba , 12:40 – 13:30
Yer: B 114
Özet:
Malvarlıklarının dondurulması yaptırımı uluslararası terörizmin finansmanının önlenmesi amacıyla Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin akıllı yaptırım türlerinden biridir. Yaptırımın “akıllı” olarak nitelendirilmesinin sebebi, topluma asgari ölçüde etki yapacak şekilde yalnızca belirli kişi veya kuruluşları hedef almasıdır.
Akıllı yaptırımlar, BM Güvenlik Konseyi tarafından alınan idari önlemlerdir. Bu yaptırımlar kapsamında gerçek ve tüzel kişiler, IŞİD/DAEŞ ve El-Kaide gibi örgütlerle ilişkili olduklarına dair siyasi bir belirlemeye dayanarak BM düzeyinde listelenmektedir. Malvarlıklarının dondurulmasının amacı, gerçek veya tüzel kişilerin, isimleri listede olduğu sürece maddi kaynaklara erişimlerinin engellenmesi ve terörizmi desteklemelerinin önlenmesidir. BM nezdinde Güvenlik Konseyi tarafından BM Şartı’nın VII. Bölümü kapsamında alınan malvarlıklarının dondurulmasına yönelik yaptırım kararının, ulusal düzeyde bir devlet ya da bölgesel bir yapı (AB gibi) tarafından uygulanması zorunludur. Ancak bu yaptırımlar, yaptırımlara muhatap olan kişi ve/veya kuruluşların uluslararası insan hakları sözleşmeleriyle güvence altına alınan mülkiyet hakkı, adil yargılanma hakkı ve etkili başvuru yolu hakkı gibi bazı haklarının ihlal edildiğine ilişkin ciddi tartışmalar doğurmaktadır.
Temel hak ve özgürlükler açısından ele alındığında, malvarlıklarının dondurulması yaptırımına ilişkin en büyük sorun hedef alınan kişi ve kuruluşların etkili bir hukuk yolundan faydalanabileceği, BM düzeyinde bir yargı denetimi mekanizmasının bulunmamasıdır. Dolayısıyla uygulamada, soruna, ulusal düzeyde bir çözüm sağlanması icap etmektedir. Bu çalışma kişilerin listeye alınmasında kullanılan gizli bilgi ve delillere itiraz edilememesi veya denetim getirilememesi sorununu hafifletmek için yaptırım rejiminin listeye alma usullerinde merkeziyetçi yaklaşıma alternatif olarak ulusal düzeyde bir çözüm arayışına odaklanmaktadır. Sonuç olarak bir yandan yaptırımın etkinliğinin artırılması diğer yandan listelenen kişilerin temel hak ihlallerine maruz kaldıkları yönündeki iddiaların önüne geçilmesi amaçlanmaktadır.
Özgeçmiş:
Ayşe Dicle Ergin Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) Ankara Ofisi’nde Sorumlu Hukuk Müdürü olarak görev yapmaktadır. Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde uluslararası insan hakları hukuku, TOBB ETÜ Hukuk Fakültesi’nde mülteci hukuku dersleri vermektedir.
2012 yılından bu yana çalıştığı UNHCR’da mültecilerin korunması ve insan hakları alanlarında farklı sorumluluklar üstlenmiştir. Bunlar arasında bireysel başvurucuların mülteci statülerinin değerlendirilmesi, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun hazırlık çalışmaları sırasında ulusal makamlara hukuki destek verilmesi ve Kanun’un uygulanmasına ilişkin hukuki görüş sunulması, uluslararası koruma alanında çeşitli eğitim faaliyetlerinin planlanması, hazırlanması ve yürütülmesi ile ulusal iltica sistemine destek veren UNHCR ekibinin koordinasyonu yer almaktadır.
Ayşe Dicle Ergin Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezundur. Essex Üniversitesi’nden uluslararası insan hakları hukuku alanında yüksek lisans ve Ankara Üniversitesi’nden kamu hukuku alanında doktora derecesine sahiptir. Essex Üniversitesi’nde (İngiltere) yapmış olduğu yüksek lisans sırasında Chevening Bursu’na (2004/2005), Columbia Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde (ABD) yapmış olduğu doktora tez araştırması sırasında (2011/2012) Fulbright Bursu’na layık görülmüştür.
Akademik ve profesyonel hayatını eşzamanlı olarak yürütmekte olan Ergin, UNHCR kariyeri öncesinde çeşitli uluslararası kurum ve kuruluşlarda hukukçu olarak çalışmıştır. Bu kapsamda beş yıl Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın Kosova Misyonu’nda kıdemli hukukçu olarak görev yapmıştır.