Kış ayları, araçlar için zor bir dönemdir. Soğuk hava motorun düzgün bir şekilde çalışmasını zorlaştırır. Kar ve buz, aracın çekişini sınırlar. Çukurlar, lastik ve tekerlere zarar verir. Tuz paslanmaya sebep olur. Pek çok parçası sıcak çalışmak üzere tasarlanan araçlara gerekli bakım yapılmazsa, kış aylarında ciddi sorunlar yaşanabilir. Temelde motorun çalışmasından ötürü sıcak olan araçlar için soğuk hava, ilk çalıştırma esnasında büyük sorunlar yaşatabiliyor. Hangi araca sahip olursanız olun ilave bakımlarla aracınızı zorlu kış şartlarına uyumlu hale getirmek gerekiyor. Tüm periyodik bakımlarınızı zamanında ve düzenli olarak gerçekleştirseniz de kış bakımı ihmal edilmemelidir. Bu zorlu kış şartlarında aracınızı korumak için yapılabilecek basit ve küçük şeyler aslında çok da kolay. Üstelik can ve mal güvenliğiniz başta olmak üzere pek çok kazancı da beraberinde getiriyor.
Sürücülerin araçlarını kış ve soğuk hava şartlarına hazırlamaları hem kendileri hem de trafikteki tüm sürücüler için önemlidir. Kazaların büyük bölümü yol durumuna göre önlem alınmaması ve araçların kışa hazırlanmamasından kaynaklanmaktadır. Araçtaki bütün mekanizmalar gözden geçirilerek kışa hazır hale getirilmelidir. Kış aylarında meydana gelen kazaların nedenlerinin başında direksiyon hakimiyetinin kaybedilmesi gelmektedir. En fazla gizli buzlanmanın olduğu yerler olan köprü üstlerinde ve virajlarda araç dikkatli ve yavaş kullanılmalıdır.
ARAÇLARIN KIŞA HAZIRLANMASI
Kış mevsiminde hava ve yol koşulları farklı olacağından aracın kış koşullarına hazırlı olmalıdır. Araçta yapılacak hazırlıklar şunlardır;
1- Motor Soğutma Suyuna Antifriz Konulması: Kışın aşırı soğuktan dolayı motor soğutma suyu donarak silindir bloğunun çatlamasına ve çeşitli arızalara neden olmaktadır. Bu gibi arızaları önlemek için motor soğutma suyun donmaması sağlamak için bulunulan yerin en düşük ısı derecesine göre belirli oranlarda motor soğutma suya Antifriz konulmalıdır.
2- Motorun Kışlık Konumuna Göre Testinin Yapılması: Motor soğuk havalarda çalışması etkileneceğinden rölanti devresinde stop eder. Bunu önlemek için yeni rölanti devresi ayarı yapılmalı ve jikle devreleri gözden geçirilmeli ve ayarları yapılmalıdır.
3- Dizel Motorlarda Kızdırma Bujileri Kontrol Edilmelidir: Dizel motorlarda bulunan kızdırma bujileri kontrolü yapılarak gereğinde değiştirilmelidir. Kızdırma bujileri ilk çalıştırmalarda iki dakikadan fazla çalıştırılmamalıdır. Gereğinden fazla çalıştırılsa bujiler yanar.
4- Hava Filtresi Kışlık Konuma Alınmalıdır: Hava filtresi kışlık konuma getirilerek motorun daha verimli çalışması için motor civarında ısınmış havanın içeri alınması sağlanarak motorun çabuk ve verimli çalışmasını sağlamış olunur.
5- Lastik Hava Basınçları Ayarlanması: Dışarıdaki havanın ısısından dolayı lastik hava basınçları etkileneceğinden hava basınçları ayarlanmalıdır. Lastiklerin genel durumları ve diş derinlikleri bakımından iyi ve güvenilir halde olmalıdır. Karlı ve buzlu yollarda sürtünme katsayısı azaldığı için kaymalar olacağından bu olumsuzluğu önlemek için araçlara kar tipi lastikler takılmalıdır. Araçların yolda giderken kayması patinaj yapması bir enerji kayıplarıdır.
*Yere sağlam basmak için kışlık lastik kullanın. Ülkemizde Ekim-Kasım aylarından Nisan-Mayıs aylarına kadar asfalt soğuk kaldığından bu süreçte kışlık lastik kullanılmalıdır. Buzda ve karda kış lastikleri hiçbir yaz lastiğinin boy ölçüşemeyeceği bir tutuşa sahiptir. Kış lastikleri ile donatılmış bir araç karla kaplı bir yolda (50 km/s hızla giderken) 35 metrede durabilir – normal lastiklerle bu fren mesafesi 8 metre daha fazladır (43 metre). Bu iki araç boyu anlamına gelir.
*Kış lastikleri dört tekerleğe de takılmalıdır, çünkü aracın en kısa mesafede durması hareket edebilmesinden daha önemlidir. İyi bir fren performansı ve kararlılık için 4 tekerlekte de Kış Lastiği şarttır.
*Karayolu Trafik Kanunu ve ilgili Karayolu Trafik Yönetmeliği gereğince trafikteki araçlarda 1 Aralık – 1 Nisan dönemlerinde kış lastiği kullanmak zorunlu. Dikkat edilecek bir husus ise kış lastiği kullananlar karlı havalarda ayrıca zincir bulundurmak ve kullanmak zorunda. Araç fren sistemini kontrol ediniz. Fren hidrolik yağının seviyesini, fren pedal ayarlarını kontrol ediniz. Herhangi bir olumsuzluk var ise hemen bakım servisinde ayarlar yapılmalıdır.
6-Kalorifer tesisatı gözden geçirilerek kontrol edilmelidir.
7-Kış aylarında araçlarda elektrik sarfiyatı artar. Akü yoğunluğunun ayarı yapılmalıdır. Kışın akü donmaması için tam şarj edilmelidir. Marj ve şarj Dinamosu kontrolleri yapılmalıdır. Akünün kutup başları ve asit oranları kontrol edilmelidir. Akü kutup başlarına gres veya vazelin yağı sürülmelidir. Uzun zaman park halindeki araçlar dört beş günde bir on beş yirmi dakika çalıştırılmalıdır. Akü faal tutulmalıdır.
8-Yakıt filtresi ve karbüratör kontrollü yapılmalıdır. Yakıt filtresine girecek su donarak aracın çalışması zorlaşır. Karbüratörün içerisinde bulunan toz ve Tortu araç da yakıt sarfiyatını artırır. Bunu önlemek için karbüratör temizliği yapılmalıdır. Temiz yakıt kullanılmalıdır.
9-Araçların kapıları ve kapı kilitlerinin donmasını önlemek için kapı fitillerine ve kapı kilitlerine ince bir kat vazelin yağı sürülerek donma tehlikesi önlenir.
10-Far ışıkları kontrol edilmelidir. Işıkların şiddeti ve ayarları yapılmalıdır.
11-Karlı ve buzlu yollarda ani sert frenleme yapılmamalıdır. Kar tabakasının üzerinde seyir ederken frenleme ihtiyaç duyulmayacak bir hız seçilerek gidilmelidir. Eğer karlı ve buzlu yollarda durmak gerekiyor ise önceden mesafe tespit edilerek fren pedalı yavaş yavaş pompalanarak hız azaltılmalı durma işlemi sağlıklı sağlanmalıdır. Kesinlikle ani ve sert frenleme yapılmamalıdır. Ani sert frenlemede araç kontrolden çıkar direksiyon hakimiyeti sağlanmaz araç kızak gibi kayarak kazalara neden olmaktadır.
İnsanlar zorunlu olmadıkları takdirde karlı ve buzlu havalarda özel araçları ile karayollarını kullanmamalıdırlar. Bu durumlarda toplu taşıma araçlarını kullanmaları daha doğru olacaktır.
Ayrıca genel olarak;
-Hız yapmayın.
-Emniyet kemerinizi mutlaka takın.
-Takip mesafelerine mutlaka uyun.
-Soğuk havalarda aracınızın el frenini kesinlikle çekmeyin. Eğer çekili unutmuşsanız ve donmuşsa, aracı arkadan ve önden hafif hafif iterek ya da üzerine sıcak su dökerek sıkışan frenin açılmasını sağlayın
-Aracınızın kilidinin donması durumunda kapıyı açarken anahtarı ısıtın.
-Güvenliğiniz açısından kapılarınızı sürekli olarak kapalı tutun.
-Kapı kollarını, elektrikli dikiz aynalarını ve antenleri vazelinle silerek donmayı önleyin.
*Havaların daha erken kararması ve gündüzleri güneşin daha az ortaya çıkması nedeniyle daha karanlık geçen kış günlerinde aracınızın aydınlatma sistemleri de kontrol edilmelidir. Yanmayan farlar veya stop lambaları sorun olacaktır. Unutmayın trafikte görmek kadar görülmek de önemlidir.
*Görüş hayatidir. Ön camınızı ve diğer camlarınızı temiz tutun
*Farlarınızın temiz ve çalışır halde olduğunu kontrol edin
*Kaygan zeminde hızınızı düşürün ve ani frenden ya da hızlanmadan kaçının
*Patinajı önlemek için düşük hızlarda birinci vites yerine ikinci vitesi tercih edin
*Aracı yavaşlatmak için vites küçültün ve motor frenini kullanın ancak frene basmanız gerekiyorsa hafif basın
*Öndeki araçla aranızdaki mesafeyi artırın – yağmurda, buzda ve karda güvenli fren için yeterli mesafe bırakın.
*Özellikle otoyollarda normal fren mesafesinin on katını bırakın
*Lastiklerinizi kontrol edin: lastiklerin kaplama derinliği için yasal sınır 1,6 mm’dir ancak güvenlik uzmanları ıslak zeminde daha güvenli sürüş için minimum 3 mm’i tavsiye ediyorlar. Lastik basıncının doğru ayarlandığından emin olmak da hem aracınızın yol tutuşunu artırır hem de size tasarruf sağlar.
*Sert kış koşullarında yapılan yolculuklar için gıda, içecek, fener ve yedek kıyafetten oluşan acil durum çantanızı hazırlayın ve aracınızın bagajında bulundurun
*Önceden plan yapın ve hedefinize varmak için yeterli zaman bırakın.