Bilkent’ten İki Araştırmacı ERC Advanced Grant Çağrısı ile Desteklendi
Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Tolga Mete Duman ile Elektrik-Elektronik Mühendisliği ve Fizik Bölümü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Ömer İlday, Avrupa Araştırma Konseyi (European Research Council – ERC) tarafından ileri düzey araştırma desteği (advanced grant – ERC-AdG) ile ödüllendirildi. Dr. Duman ve Dr. İlday, ERC Advanced Grant 2021 çağrısında 5 yıl süreyle ve toplam 4.910.000 EUR bütçeyle desteklenmeye hak kazandı.
Tolga Duman, Ömer İlday
Bu desteği “TRANCIDS: Sembol Ekleme ve Kayıp Kanalları Üzerinden İletim” başlıklı projesinde kullanacak olan Dr. Duman, haberleşme sistemlerinde senkronizasyon bozukluklarından dolayı ortaya çıkan sembol ekleme ve kayıpları içeren kanal modellerini ele alarak bilgi kuramına dayalı iletişim hız sınırlarını belirlemeyi ve bu sınırlara yaklaşan kanal kodları geliştirmeyi hedefliyor. Dr. Duman’ın fiziksel katmanda iletişim, bilgi kuramı ve kanal kodlama-modülasyon konularındaki deneyimine ve özellikle temel sembol ekleme ile kayıp kanalları üzerinde yapmış olduğu çalışmalara dayanan bu proje sonucunda elde edilecek bulguların DNA’da bilgi depolama ve 5G ötesi kablosuz iletişim uygulamaları için büyük etkileri olacağı öngörülüyor.
Dr. İlday ise ERC-Adg alan “UNILASE: Evrensel Bir Malzeme İşleme Lazeri İçin İkinci Model Kilitleme” projesinde teknolojik ve kavramsal olarak tamamen yeni, – kendi ifadesiyle – bir ışık kristali oluşturacak bir lazer icat etmeyi amaçlıyor. Dr. İlday, bu ışık kristallerini mükemmel derecede eşit aralıklı dizilmiş ve birbirleri arasındaki kuvvetlerle kendiliğinden düzenlenen ultrahızlı lazer atımlarıyla tarif ediyor. Söz konusu kristallerin, Dr. İlday’ın keşfettiği ablasyon soğutmalı rejimden faydalanarak, acısız lazer cerrahisi ve dişçiliğe alan yaratabileceği de düşünülüyor. Dr. İlday’ın önceki ERC projeleri NLL ve SUPERSONIC kapsamında lazer fiziği ve kendiliğinden organizasyonun benzerliğinden doğan bu projenin önerdiği lazer mekanizmasının fiziği, modern kuramsal fiziğin temelini oluşturan ikinci kuantizasyona ismen ve kavramsal bağlamda önemli benzerlikler gösteriyor. Dr. İlday, bu analojilerle karmaşık sistemleri temelde daha iyi anlamamızın yolunu açarak lazer fiziğinin ötesine uzanacak bir etki elde etmeyi hedefliyor.