ZİKA VİRÜS HASTALIĞI
HAZIRLAYAN: DR. FİKRET ÖZGÜR
Bugünlerde Dünya Sağlık Örgütü tarafından bildirilen yeni bir toplum sağlığı acili ile karşı karşıyayız. Adı Zika virüs hastalığı. Henüz tam olarak ispatlanmamasına rağmen; doğum defektlerine sebep olduğu düşünülmektedir. Yenidoğanlarda mikrosefali ve ciddi beyin hasarı ile ilgili olduğu düşünüldüğü için hamile kadınlar açısından önemli bir risk faktörü olarak kabul edilmektedir.
1) Zika virüs hastalığı nedir?
Sivrisinekler tarafından taşınan Zika virüsünün sebep olduğu bir hastalıktır. 1947 yılında Uganda’daki Zika ormanında bulunmuştur. Batı yarımküre için yeni olan, tropikal bir hastalıktır. Geçtiğimiz mayıs ayında Brezilya’da bir salgın ortaya çıkınca, batı yarımkürede hızla yayılmaya başlamıştır. En çok görüldüğü yerler; Tropikal Afrika, Güneydoğu Asya, Pasifik Adaları, Orta ve Güney Amerika’dır. Aedes cinsi sivrisinekler tarafından virüs yayılmaktadır. Cinsel yolla bulaşmayı destekleyen üç vaka bildirilmiştir. Virüsün ayrıca kan yoluyla bulaşabileceği de açıklanmıştır.
2) Hastalığın belirti ve semptomları nelerdir?
Zika virüs ile enfekte olan her 5 kişiden yaklaşık 1’i hasta olmakta ve semptom geliştirmektedir. Enfekte olanların genellikle hastaneye yatırılması gerekmemektedir. Ateş, deri döküntüleri, kırmızı göz (konjunktivit), kas ve eklem ağrıları, vücut kırgınlığı ve baş ağrısı görülen belirti ve semptomlardır.
3) Bu semptomlar ağır mı seyreder?
Semptomlar genellikle hafif seyreder ve 2 ila 7 gün sürer. İnsanlar genellikle hastaneye gitmeyi gerektirecek kadar hastalanmazlar.
4) Bu hastalık için kuluçka süresi (virüsle karşılaşma ile semptomların ortaya çıkması arasında geçen süre) ne kadardır?
Kesin olmamakla birlikte birkaç günden bir haftaya kadardır.
5)Teşhis nasıl konulur?
Çoğu zaman teşhisi zor olan sessiz bir enfeksiyondur. PCR ya da kan örneğinden virüs izolasyonu ile teşhis konulabilir.
6) Hastalığın ağır komplikasyonları var mıdır?
Mikrosefali ile doğan bebekler olabilmektedir. Fakat Zika virüs hastalığı ile mikrosefali arasındaki bağlantının ispatlanması için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Mikrosefali vakalarının %85’lik kısımda, çocuktan çocuğa değişiklik gösteren boyutlarda beyin hasarı gözlenmektedir. Gelişim ile ilgili gecikmeler, işitme kaybı, entelektüel defisitler görülebilmektedir. Tedavisi de bulunmamaktadır. Mikrosefali vakalarının %15’nde ise sadece küçük kafa görülmektedir ve bebeğin beyin gelişimi üzerinde olumsuz bir etkisi bulunmamaktadır.
7) Önlem için ne yapılabilir?
Sivrisinekler ve bunların üreme alanlarına dikkat etmek gerekmektedir. Zika virüsün bulaşmasına sebep olan sivrisinek türü daha çok gündüz insanları ısırmaktadır. Sivrisinek ısırıklarını tamamen önlemek mümkün olmadığı için; CDC hamile kadınların Zika virüsünün yaygın olarak görüldüğü bölgelere seyahat etmemelerini önermektedir.
8) Bu hastalık için aşı bulunmakta mıdır?
Şu an için Zika virüs hastalığına yönelik bir aşı bulunmamaktadır.
9) Tedavisi nedir?
CDC Zika virüs ile enfekte olan insanlara belirli bir antiviral ilaç önermemektedir. Genellikle önerilen; dinlenmek, yeterli miktarda sıvı almak, ateşin düşürülmesi, ağrı kesici kullanımı ve doktorunuzun tavsiyelerini dinlemektir.
REFERANSLAR: