Bilkent Üniversitesi Ulusal Nanoteknoloji ve Araştırma Merkezi’nde (UNAM), yürüyüş bozukluklarından Parkinson’a kadar pek çok sağlık sorununa tanı koyma potansiyeli bulunan ayakkabıların fiber sensörlerle entegrasyonunun yapıldığı yeni nesil teknoloji geliştirildi.
Bu teknolojinin geliştirilmesine öncülük eden Dr. Mustafa Ordu, UNAM’daki laboratuvarında “elektrik üretebilen esnek fiberler” projesini geliştirdiğini ve giyilebilen teknolojiler konusunda araştırmalar yaptığını belirtti. “Giyilebilen teknolojiler, vücut hareketlerini izleyebilen akıllı sensörlerle yüklü. Ekibimizi, dünyadaki mevcut laboratuvarlardan öne çıkaran konu ise akıllı sensörleri fiberler ve iki boyutlu malzemelerle yapmamız.” diye konuştu.
Dr. Mustafa Ordu, fiberleri bir nevi kumaş iplik gibi örerek kıyafetlerin içine entegre edebildiklerini belirtti.
Bu şekilde fiberlerle yaptıkları sensörlerle kalp atım ritmini ve vücut sıcaklığını sürekli olarak takip edebileceklerine işaret eden Dr. Ordu, ayrıca bu teknolojinin ortopedide de yaygın kullanımını hedeflediklerini kaydetti.
UNAM’da yerli imkanlarla ürettikleri fiber tabanlı sensörler ile insanların yürüyüş davranışlarını bulmaya çalıştıklarını anlatan Dr. Ordu, “Pek çok insanda düz ayak yaygındır, kişiye özel geliştirilmiş tabanlıklar da çok pahalı olduğundan yaygın kullanılmaz. Bir ayakkabı içine yerleştirdiğimiz farklı sensörlerle ayağın hangi noktasına ne kadar ağırlık verildiğini belirleyerek kişiye özgü tabanlıklar geliştirmek için doktorlarla ortak çalışıyoruz. Kişiye özel tabanlıklar yaparak zamanla yürüyüş problemlerini ortadan kaldırmayı planlıyoruz.” diye konuştu.
Dr. Ordu, geliştirdikleri sensörlerin Parkinson gibi nörolojik hastalıkların erken teşhisinde de kullanılabileceğini bildirdi. Hastalık riski bulunanların yürüyüşlerinde zamanla oluşan farklılaşmaları tespit için sensörlerin akıllı telefonlarla entegre şekilde çalıştırmak için de çalışma yürüttüklerini bildiren Ordu, böylece doktorların erken tanı kapasitesini artıracaklarını ifade etti.
Geliştirdikleri fiberlerin elektrik üretme kapasitesine de sahip olduğunu dile getiren Dr. Ordu, böylece ayakkabı altına yerleştirilen fiberlerin telefon gibi teknolojik aygıtları şarj etme potansiyelinin de bulunduğunu kaydetti.
Dr. Mustafa Ordu, “Çok geniş uygulamaları olan bir teknoloji geliştirdik. Dünyada da bu teknolojilerin çok ciddi pazar payı var. ABD, Avrupa ve Uzakdoğu’da bu teknolojiyle çalışan çok fazla firma var. Bu teknoloijleri ülkemizde yerli imkanlarla yapmanın ekonomik getirisi çok fazla.” ifadelerini kullandı.